«Komplayens» tushunchasi «antikorrupsiya» tushunchasidan nimasi bilan farq qiladi?
1. Antikorrupsiya — tor doiradagi tushuncha
- Korrupsiya harakatlarini (pora olish, vakolatlarni suiiste’mol qilish, manfaatlar to‘qnashuvi va boshqalar) oldini olish, aniqlash va bartaraf etishga qaratilgan choralarni o‘z ichiga oladi.
- Asosiy maqsad: tashkilotda korrupsiya xavflarini kamaytirish va yo‘qotish.
- Odatda maxsus qonunlar asosida tartibga solinadi (masalan, O‘zbekiston Respublikasining «Korrupsiyaga qarshi kurashish to‘g‘risida»gi Qonuni).
2. Komplayens (compliance) — kengroq tushuncha
- Ingliz tilidan tarjimasi — «talablarga muvofiqlik».
- Bu — qoidalar, tartiblar va nazorat mexanizmlari tizimi bo‘lib, u quyidagilarni ta’minlaydi:
- amaldagi qonunchilikka rioya qilish,
- xalqaro standartlarga moslashish,
- ichki siyosatlar va korporativ qoidalarga amal qilish,
- turli huquqbuzarliklarning oldini olish (nafaqat korrupsiyaga oid, balki ekologiya, mehnat huquqi, moliyaviy hisobotlar, sanksiyalar va boshqa sohalarda ham).
Asosiy farqi:
- Antikorrupsiya — bu komplayens tizimining aynan korrupsiyaga qarshi yo‘naltirilgan qismi.
- Komplayens esa — qonun va standartlarga rioya etilmasligi bilan bog‘liq barcha xavflarni qamrab oluvchi keng tizim bo‘lib, unga antikorrupsiya ham kiradi.
XULOSA:
Komplayens (inglizcha compliance — «muvofiqlik, rioya qilish») — bu tashkilot va uning xodimlari tomonidan qonunchilik, ichki normativ hujjatlar va etik standartlarga rioya qilinishini ta’minlashga qaratilgan chora-tadbirlar, tartiblar va amaliyotlar tizimidir.
Ovozli hamroh
